Cyjanotypia to jedna z najstarszych technik fotograficznych pozwaląjąca na otrzymanie obrazu na papierze. Substancją światłoczułą w tym procesie jest sól żelazawa (np cytrynian żelazowo-amonowy), która po naświetleniu staje się solą żelazową. Obraz składa się tzw. błękitu Turnbulla lub błękitu pruskiego w zależności czy do sporządzenia roztworu światłoczułego użyjemy żelazicyjanku potasu czy żelazocjanku potasu. Poprzez tonowanie odcień odbitki można w dużym stopniu zmieniać z niebieskiego na inny np. na sepię, czerń czy fiolet. Cyjanotypia uznawana jest za najmniej trwałą technikę ze wszystkich innych technik.
Obrazy cyjanotypowe przechowywane bez narażenia ich na wpływ głównie promieniowania UV lub szkodliwych gazów nie ulegają zbytniej zmianie a odcień ich po wyblaknięciu można przywrócić przez kąpiel w bardzo rozcieńczonym kwasie solnym lub cytrynowym
![]() |
Jelenia Góra 2006r. |
![]() |
Lubawka 2006r. |
![]() |
Grudza 2007 r. |
![]() |
Chełmsko Śląskie 2006 r. |
Oto przepis na wykonanie odbitek w cyjanotypii:
roztwór I
żelazicyjanek potasu 10 g
woda 100 ml
roztwór II
cytrynian żelazowo-amonowy 20g
woda 100ml
Po rozpuszczeniu składników mieszamy oba roztwory i nakładamy za pomocą pędzla na powierzchnię papieru . Po wyschnięciu naświetlamy papier na słońcu lub za pomocą lampy UV. Po naświetleniu płuczemy odbitkę w zimnej wodzie.
![]() |
Szczawno Zdrój 2006 r. |
![]() |
Jelenia Góra 2006 r. |
Gotowe odbitki wykonane w cyjanotypii możemy zatonować na wiele różnych odcieni. Jest kilka metod tonowania i można w łatwy sposób zmienić ton np. przez zanurzenie w mocnej herbacie lub w kawie. O wiele bardziej powtarzalne efekty można uzyskać jednak w roztworze taniny a następnie w roztworze wodorotlenku sodowego lub węglanu sodu.
![]() |
Lubawka 2006 r. , cyjanotypia tonowana |
![]() |
Lubawka 2006 r. , cyjanotypia tonowana |
Sposób na tonowanie na odcień sepiowy:
roztwór I
tanina 5g
woda 100 ml
Odbitkę moczymy w tym roztworze przez 5 min następnie płuczemy w zimnej wodzie i przenosimy do roztworu II.
roztwór II
wodorotlenek sodu 2 g
woda 100ml
Odbitkę trzymamy w roztworze II przez 2-3 min i intensywnie płuczemy w zimnej wodzie.
![]() |
Chełmsko 2006 r. |
![]() |
Szczawno Zdrój 2006 r. |